Biasi genetyka          Celem działalności Komisji jest wymiana doświadczeń między badaczami zainteresowanymi rekonstrukcją procesu twórczego z wykorzystaniem „dokumentów genezy” (P. M de Biasi, Genetyka tekstów, przeł. F. Kwiatek, M. Prussak, Warszawa 2015).

           

Komisja zaprasza do współpracy  edytorów, badaczy archiwów, a także naukowców zajmujących się cenzurą. Dokumenty wytworzone przez  organa represji wobec literatury można bowiem potraktować jako kolejne  źródło wiedzy o wariantach tekstów literackich lub też jako ślad procesualności tworzenia dzieła.

           Krytyka genetyczna wyróżnia cztery fazy pracy nad utworem: pierwszą: przygotowawczą, drugą, obejmującą proces pisania, trzecią, poprzedzająca publikację i fazę czwartą, gdy autor oddaje dzieło w ręce wydawcy z adnotacją: „gotowe do druku”. W tej ostatniej fazie „współtwórcą” może stać się cenzor. Taki kierunek badań nad utworami noszącymi ślady ingerencji (jak pisał Drewnowski: „Prócz pisarza niejedne ręce grzebały w jego tekstach”; T. Drewnowski, Cenzura PRL a współczesne edytorstwo, „Teksty Drugie” 1997, nr 6, s. 134), stopniowo rozwijany, stanowi jeden z ważnych aspektów pracy naszej Komisji.

           Proces badawczy zmierza tu niejako w przeciwnym kierunku niż w klasycznych działaniach krytyki genetycznej, w której analiza dossier genezy zmierza do rekonstrukcji procesu powstawania tekstu (od brulionów, poprzez kolejne wersje do wersji ostatecznej). W przypadku wykorzystywania dokumentów cenzury badacz traktuje tekst jak palimpsest: zeskrobuje ślad cenzorskiego ołówka, by cofnąć się do wcześniejszej, integralnej wersji dzieła.