Polska krytyka genetycznaKonferencja naukowa: „Przed – tekstowy świat (II). Polska krytyka genetyczna – badania i perspektywy” Łódź, 23-25 maja 2017

Celem konferencji była kontynuacja zapoczątkowanego rok wcześniej w Krakowie przy współpracy Uniwersytetu Jagiellońskiego i Instytutu Badań Literackich PAN dialogu o roli i znaczeniu badań tekstologicznych, o sile, intensywności i różnorodności, z jaką przed-tekstowy świat (archiwa, notatniki, bruliony, autografy, może pliki Word?) narzuca się świadomości badacza (i szerzej: czytelnika) literatury.

Rozważania skoncentrowano wokół trzech obszarów tematycznych:

 

  1. Projekty „polskiej krytyki genetycznej”

Ważna była odpowiedź na pytanie, co jest do zrobienia w obszarze polskich badań nad procesem tekstotwórczym? Jakimi autorami czy typami literatury warto zająć się pod kątem krytyczno-genetycznym? Jak to robić? Jakie zagadnienia nie były dotąd wystarczająco eksponowane w polskich studiach nad tekstami in statu nascendi (np. kontekst polityczno-społeczny, ingerencje cenzuralne, doświadczenie płci)? Jakich kolejnych autorów (po Biasim) należałoby tłumaczyć na język polski? Czy polska krytyka genetyczna może efektywnie zaprezentować swoje badania poza polskim środowiskiem literaturoznawczym? Czy możliwa jest komparatystyka krytyczno-genetyczna?

  1. Proces kształtowania się ostatecznej wersji tekstu

Przykładowe tematy referatów: analizy / interpretacje ukazujące powstawanie wybranego utworu w oparciu o zachowaną dokumentację (rękopisy czy maszynopisy, stanowiące kolejne wersje tekstów), opisy praktyki twórczej wybranego autora, metodologia i teoria badań nad procesem tekstotwórczym, szeroko pojęta „krytyka genetyczna” – jej najnowsze światowe realizacje oraz jej miejsce na mapie współczesnych zjawisk w obrębie humanistyki; rękopis poety / pisarza jako szczególny przypadek „materialności tekstu”.  

  1. Przed-tekstowy świat jako wyzwanie dla edytora

Czy edycje dzieła literackiego mogą ukazywać nie tylko jego stadium finalne, lecz także proces powstawania? Jeśli tak, to w jaki sposób (za pomocą aparatu krytycznego, reprodukcji, transkrypcji / transliteracji, witryny internetowej)? Co to właściwie znaczy (i jak może wyglądać) „edytorstwo genetyczne”?

Ważnym celem konferencji była również integracja środowiska badaczy zajmujących się tekstologią i krytyką genetyczną oraz przegląd obszarów zainteresowań polskich tekstologów.