Komisja Badań Genetycznych i Dokumentacyjnych nad Literaturą

przy Łódzkim Oddziale PAN

 oraz

Zakład Literatury Polskiej XX i XXI w. Uniwersytetu Łódzkiego

 

zapraszają na konferencję naukową

Leopold Tyrmand i (kon)teksty

Łódź, 16-17 czerwca 2025

 

 Leopold Tyrmand (1920-1985) –  pisarz, publicysta, miłośnik i popularyzator jazzu, diarysta, eseista, autor scenariuszy – to człowiek o bogatej i burzliwej biografii, mogącej zainspirować niejednego reżysera filmowego.  W ostatnich latach twórczość pisarza zyskuje nową odsłonę, ukazują się bowiem jego utwory w  wersjach pierwotnych, zgodnych z intencjami autora – pozbawione cięć cenzury instytucjonalnej. Konferencja służyć ma wymianie myśli naukowej, związanej z życiem i twórczością autora Dziennika 1954, różnorodnymi obszarami jego zainteresowań (literackimi, muzycznymi, filmowymi), a także działalnością epistolograficzną, która stopniowo wydobywana z archiwów, odsłania nowe tematy związane z pisarzem i jego funkcjonowaniem w środowiskach literacko-artystycznych oraz kulturalnych. Konferencja została zainspirowana grantem NPRH "Edycja naukowa korespondencji Jerzego Giedroycia z Leopoldem Tyrmandem", dlatego ważnym obszarem badań chcemy uczynić emigracyjny okres życia pisarza, jego związki z paryskim Instytutem Literackim, współpracę Tyrmanda z Jerzym Giedroyciem oraz ośrodkiem londyńskim, skupionym wokół „Wiadomości”, innymi ośrodkami życia kulturalnego,  a także filologicznym aspektom twórczości pisarza.

Proponowane obszary tematyczne:

  • Biografia
  • Twórczość literacka (proza, dramat)
  • Dzieło w procesie twórczym – wariantywność tekstów
  • Wpływ cenzury na kształt utworów Tyrmanda
  • Wpływ wydawców i redakcji czasopism na utwory pisarza
  • Epistolografia
  • Tyrmand jako diarysta
  • Przekłady
  • Tyrmand jako krytyk muzyczny
  • Poglądy społeczno-polityczne pisarza
  • Tyrmand a kultura popularna
  • Związki pisarza z filmem
  • Związki pisarza z Warszawą

Powyższe zagadnienia nie wyczerpują możliwych propozycji tematycznych.

Konferencja odbędzie się w siedzibie Łódzkiego Oddziału Polskiej Akademii Nauk

(pałac Juliusza Kindermanna, ul. Piotrkowska 137/139).

Plonem spotkania będzie numer tematyczny recenzowanego czasopisma naukowego

„Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” nr 1, 2026

 [lista B MNiSW, Scopus; Web of Science].

Opłata konferencyjna – 450 zł (obejmuje dofinansowanie publikacji, przerwy kawowe i uroczystą kolację).

Dla uczestników z zagranicy istnieje możliwość wystąpień online. Doktoranci mogą ubiegać się o obniżkę wpisowego.

Zgłoszenia przyjmujemy do 30 kwietnia 2025 r. na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

 

Organizatorzy:

prof. dr hab. Marzena Woźniak-Łabieniec

prof. dr hab. Dariusz Pachocki


Komisja Badań Gehistoraicenzurynetycznych i Dokumentacyjnych nad Literaturą

przy Łódzkim Oddziale PAN

zaprasza na spotkanie autorskie wokół książki historyka, redaktora, publicysty

Jakuba Maciejewskiego

Historia cenzury. Od starożytności do XXI wieku

(Wydawnictwo Biały Kruk, Kraków 2024)

Książka ukazuje zarys historyczny ograniczania wolności słowa od czasów najdawniejszych po współczesność. Wskazuje na mechanizmy, wykorzystywane do cenzurowania, charakterystyczne dla kolejnych epok w rozwijającej się Europie. Autor stawia ważne pytania: Gdzie przebiega granica pomiędzy swobodą wypowiedzi a jej anarchią, pomiędzy wolnością słowa a jej nadużywaniem? Jaką rolę pełnił Index librorum prohibitorum? Jak wyglądała cenzura w zachodniej Europie, a jak w Rzeczypospolitej? Czy w Polsce skazano na śmierć za ateizm? Jak cenzurowano teksty pisane, a jak filmy? Czy cyfrowe narzędzia współczesności zmieniły sposoby manipulacji informacją?

Rozmowę z Autorem poprowadzi prof. dr hab. Marzena Woźniak-Łabieniec

 24 stycznia (piątek), godz. 18.00

Spotkanie odbędzie się w siedzibie Łódzkiego Oddziału PAN

Pałac Kindermanna

ul. Piotrkowska 137/139

 

 

 

w archiwach pisarzyZapraszamy na konferencję naukową

Dzieło in statu nascendi. W archiwach pisarzy

która odbędzie się   16-18 listopada 2022 roku

 Konferencja planowana jest jako druga z cyklu: Dzieło in statu nascendi. Jej nadrzędnym celem będzie rekonesans badawczy, dotyczący archiwów pisarzy w kraju i zagranicą. Ze względu na sytuację społeczno-polityczną (zabory, okres PRL) polskie środowisko pisarskie i intelektualne było rozproszone po świecie, przynajmniej od czasu Wielkiej Emigracji XIX wieku po współczesność. Spotkanie badaczy (literaturoznawców, historyków, historyków filozofii, kulturoznawców), zajmujących się archiwaliami, zarówno tymi, które znajdują się w Polsce, jak i poza krajem (a jest ich niemało), pozwoli na wymianę informacji i doświadczeń związanych z kwerendami i pomocniczymi badaniami nad spuścizną polskich pisarzy, myślicieli, intelektualistów. Przewidujemy referaty prezentujące zawartość i stan konkretnych archiwów, jak i metody pracy z materiałem archiwalnym, w zależności od jego zawartości i fizycznego stanu. Ważnym blokiem tematycznym będą również kwestie związane z edycją odnalezionych w archiwach tekstów (wybór rodzaju – typu edycji, zagadnienie praw autorskich, itp.).